Türkiye’de de milyonlarca kullanıcıya ulaşan online pazar yerleri, 2025 yılında uygulanacak yeni vergi düzenlemesi ile gündeme geliyor. Bu değişiklik, e-ticaret yapan girişimciler için önemli bir adım olacak ve iş süreçlerinde köklü değişikliklere yol açabilir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından duyurulan yeni düzenlemeye göre, 2025 yılı itibarıyla e-ticaret platformlarında satış yapan firmalara stopaj kesintisi uygulanacak. Bu durum, hem büyük hem de küçük ölçekli işletmeleri etkileyecek ve sektörde önemli bir dönüşümün habercisi olabilir. Peki, bu yeni düzenleme e-ticareti nasıl şekillendirecek? Detayları birlikte inceleyelim.
E-Ticarette Stopaj Uygulamasına Hangi Aracı Kurumlar Tabi Olacak?
2025 yılından itibaren yürürlüğe girecek olan e-ticaret stopaj vergisi, öncelikli olarak Türkiye’nin en popüler online pazar yerlerini kapsayacak. Trendyol, Hepsiburada, Amazon, N11 gibi büyük platformlar, bu uygulamanın hedefi olacak. Yasa gereği, bu pazar yerlerinden satış yapan her satıcıdan satılan ürün başına belirli bir oranda vergi kesilecek ve bu kesinti pazar yeri tarafından devlete ödenecektir. Böylece, e-ticaret ekosistemindeki tüm oyuncuların vergi yükümlülükleri daha şeffaf ve düzenli hale gelecek.
Bu uygulama, e-ticaretin büyümesine paralel olarak vergi gelirlerini artırmayı ve sektördeki resmi kayıtları güçlendirmeyi amaçlıyor. Ayrıca, vergi kaçakçılığının önüne geçilmesi ve adil bir rekabet ortamının sağlanması hedefleniyor. Pazar yerlerinin bu düzenlemeye uyum sağlaması, e-ticaretin sürdürülebilir büyümesi için kritik bir öneme sahip.
E-Ticarette Stopaj Nasıl İşleyecek?
2025 yılında yürürlüğe girecek olan e-ticaret stopaj uygulaması, dijital satış ekosisteminde devrim niteliğinde bir değişim getirecek. Bu yeni düzenleme, e-ticaret platformlarında gerçekleştirilen her satış işleminde otomatik olarak devreye girecek ve süreçleri hem satıcılar hem de devlet açısından daha şeffaf ve yönetilebilir hale getirecek.
Otomatik Vergi Kesintisi
Yeni stopaj uygulaması kapsamında, pazar yerleri üzerinden yapılan her satış işleminde belirlenen oranda vergi kesintisi gerçekleştirilecek. Bu kesinti, satış bedelinin doğrudan devlete aktarılmasını sağlayacak şekilde otomatik olarak yapılacak. İşleyiş şu adımlarla gerçekleşecek:
- Satışın Tahsil Edilmesi: Satıcı, bir ürün sattığında, satış bedeli önce aracı hizmet sağlayıcı olan pazar yeri tarafından tahsil edilecek.
- Stopaj Kesintisi: Pazar yeri, satış bedelinden şirketin türüne uygun olan stopaj oranını belirleyerek kesinti yapacak. Bu oran, şahıs şirketleri, limited şirketler ve anonim şirketler için farklılık gösterebilir.
- Ödemenin Devlete Aktarılması: Kesilen stopaj tutarı doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) aktarılacak. Böylece, satıcıların ayrı ayrı vergi ödeme zorunluluğu ortadan kalkacak.
- Satıcıya Ödeme: Kalan satış bedeli, kesinti yapıldıktan sonra satıcıya ödenecek. Bu süreç, pazar yeri tarafından otomatik olarak yönetileceği için satıcıların finansal akışları üzerinde olumlu bir etki yaratacak.
Vergi Süreçlerinin Basitleştirilmesi
Bu sistem, vergi süreçlerini büyük ölçüde basitleştirerek satıcıların işlerini daha verimli yönetmelerine olanak tanıyacak. Geleneksel yöntemlerde, satıcıların her satış için ayrı ayrı vergi ödemesi ve bunları takip etmesi gerekirdi. Ancak, stopaj uygulaması ile:
- Manuel Takip Gereksinimi Kaldırılır: Pazar yerleri, stopaj kesintilerini otomatik olarak yapacakları için satıcıların vergi ödemelerini manuel olarak takip etmelerine gerek kalmayacak.
- Zaman ve Maliyet Tasarrufu Sağlanır: Satıcılar, vergi süreçlerine harcadıkları zamanı ve maliyeti azaltarak, daha çok işlerine odaklanabilecekler.
Vergi Kaçakçılığının Azaltılması
Bu düzenleme, vergi kaçakçılığını önlemeye yönelik önemli bir adım olarak öne çıkıyor. Pazar yerleri, tüm satış işlemlerini merkezi olarak kaydederek, vergi kaçaklarının önüne geçilmesini sağlayacak. Ayrıca, vergi otoriteleri için satış verilerinin dijital ortamda toplanması, denetim süreçlerini daha etkili hale getirecek.
Yıl Sonunda Fazla Ödenen Vergi için Vergi İadesi Olacak mı?
Evet, vergi iadesi olacak. E-ticaret stopaj uygulaması kapsamında, yıl sonunda fazladan vergi ödeyen satıcılar için vergi iadesi imkanı sağlanacak. Satıcılar, ödedikleri fazla vergiyi geri almak için Gelir İdaresi Başkanlığı’na başvurabilecekler. Bu süreç, pazar yerleri tarafından desteklenecek ve iade talepleri hızlı ve sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilecek. Böylece, satıcılar finansal durumlarını daha iyi yönetebilecek ve vergi iadesi sürecinde yaşanabilecek olası aksaklıklar en aza indirgenecek.
Önemli Noktalar:
- Başvuru Süreci: Fazla ödenen vergi için Gelir İdaresi Başkanlığı’na başvuru yapılacak.
- Pazar Yeri Desteği: Pazar yerleri, iade sürecini kolaylaştırmak için gerekli desteği sağlayacak.
- Hızlı İade: Vergi iadesi, satıcıların finansal akışlarını olumsuz etkilemeden hızlı bir şekilde gerçekleştirilecek.
Bu düzenleme, satıcıların yıl sonunda vergi ödemelerini doğru bir şekilde hesaplamalarına ve fazla ödedikleri vergileri geri almalarına olanak tanıyacak, böylece finansal planlamalarını daha sağlıklı yapmalarını sağlayacak.
2025 yılında başlayacak olan e-ticaret stopaj kesintisi, Türkiye’deki dijital ticaret ekosisteminde önemli bir dönüm noktası olacak. Otomatik vergi kesintisi süreci, satıcıların işlerini daha verimli yönetmelerine ve vergi yükümlülüklerini kolayca yerine getirmelerine olanak tanırken, devletin vergi gelirlerini artırmasını ve vergi kaçakçılığını azaltmasını sağlayacak. Bu düzenleme, e-ticaretin sürdürülebilir büyümesi için kritik bir adım olarak değerlendiriliyor ve sektördeki tüm paydaşlar için daha düzenli ve şeffaf bir çalışma ortamı oluşturacak.
2025 E-Ticaret Stopaj Vergisi Kaç Oldu?
Önceki düzenlemelere göre, e-ticarette stopaj vergisi oranları %15 ve %25 olarak gündeme gelmişti. Bu oranlar, satış gelirleri üzerinden yapılan kesintiler için ilk değerlendirmeler olarak belirtilmişti. Ancak resmi olarak açıklanan karar ile e ticarette stopaj vergisi oranları kesinleşti.
Yeni Düzenleme: Ancak, son yapılan düzenleme ve kararname ile stopaj vergisi oranında önemli bir değişiklik yapılmıştır. Resmi olarak açıklanan devlet belgelerine göre, e-ticarette uygulanacak stopaj vergisi oranı %1 olarak belirlenmiştir. Bu değişiklik, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) resmi açıklamalarıyla resmiyet kazanmıştır.
%1’lik stopaj oranı, satış gelirleri üzerinden yapılacak kesintiler için uygulanacaktır.
E-Ticarette Stopaj Vergisi Cumhurbaşkanı Kararı
Ödeme Yap yada Ödeme Al
İstersen ParamKart’ınla harca, biriktir, nakit iade kazan; istersen de ParamPOS ile müşterilerinden ödeme al. Güvenli Altyapı ile tüm ihtiyaçların tek bir yerde!
E-Ticaret Stopaj Vergisi Nasıl Hesaplanacak?
Bu yeni düzenleme, farklı şirket türlerine göre değişen oranlarda stopaj kesintisi yaparak, vergi yükümlülüklerini otomatik olarak yerine getirmeyi amaçlıyor. İşte stopaj vergisinin nasıl hesaplanacağına dair bilgiler:
Stopaj Vergisi Hesaplama Temelleri
Stopaj vergisi, her satış işleminde belirlenen oran üzerinden hesaplanır ve ürün kategorisine ile satış hacmine bağlı olarak farklılık gösterebilir. Aşağıda, şahıs şirketleri, limited şirketler ve anonim şirketler için stopaj kesinti oranları ve hesaplama yöntemleri detaylandırılmıştır:
Şahıs Şirketi İçin Stopaj Vergi Kesintisi
Oran ve Hesaplama:
- Şahıs şirketleri genellikle daha düşük stopaj oranlarına tabi olacaktır.
- Aylık satış hacmi belli bir eşiği aşarsa, aşan kısım için daha yüksek oranlarda kesinti yapılabilir.
Uygulama Örneği:
- Satış Bedeli: 30.000 TL
- KDV (%20): 6.000 TL
- Toplam Fatura Tutarı: 36.000 TL
Stopaj Kesintisi:
- KDV hariç tutar üzerinden %25 stopaj kesilir.
- 30.000 TL × %25 = 7.500 TL stopaj kesintisi yapılır.
Satıcıya Ödenecek Tutar:
- 30.000 TL – 7.500 TL + 6.000 TL = 28.500 TL
Limited Şirket İçin Stopaj Vergi Kesintisi
Oran ve Hesaplama:
- Limited şirketler, şahıs şirketlerine göre daha yüksek stopaj oranlarına tabi olabilir.
- Şirketin büyüklüğü ve satış hacmi, uygulanacak oranı belirler.
Uygulama Örneği:
- Satış Bedeli: 30.000 TL
- KDV (%20): 6.000 TL
- Toplam Fatura Tutarı: 36.000 TL
Stopaj Kesintisi:
- KDV hariç tutar üzerinden %15 stopaj kesilir.
- 30.000 TL × %15 = 4.500 TL stopaj kesintisi yapılır.
Satıcıya Ödenecek Tutar:
- 30.000 TL – 4.500 TL + 6.000 TL = 31.500 TL
Anonim Şirket İçin Stopaj Vergi Kesintisi
Oran ve Hesaplama:
- Anonim şirketler, en yüksek stopaj oranlarına tabi olabilirler.
- Halka açık veya büyük ölçekli anonim şirketler, yüksek satış hacimleri nedeniyle daha fazla kesinti ile karşılaşabilirler.
Uygulama Örneği:
- Satış Bedeli: 30.000 TL
- KDV (%20): 6.000 TL
- Toplam Fatura Tutarı: 36.000 TL
Stopaj Kesintisi:
- KDV hariç tutar üzerinden %20 stopaj kesilir.
- 30.000 TL × %20 = 6.000 TL stopaj kesintisi yapılır.
Satıcıya Ödenecek Tutar:
- 30.000 TL – 6.000 TL + 6.000 TL = 30.000 TL
Stopaj Vergisi Hesaplama Adımları
- Satış Bedelinin Belirlenmesi: Ürünün satış fiyatı belirlenir ve KDV eklenir.
- Stopaj Oranının Uygulanması: Şirket türüne uygun stopaj oranı, KDV hariç satış bedeline uygulanır.
- Kesinti Yapılması: Hesaplanan stopaj tutarı satış bedelinden düşülür.
- Ödemenin Yapılması: Kalan tutar satıcıya ödenir ve stopaj vergisi doğrudan devlete aktarılır.
Bu düzenleme, hem vergi otoriteleri için daha şeffaf bir kayıt sistemi oluştururken hem de e-ticaret işletmelerinin finansal yönetimini kolaylaştırıyor.
- Doğru Kategori Seçimi: Ürünlerinizin doğru KDV oranına sahip olduğundan emin olun.
- Satış Hacmi Takibi: Aylık satış hacminizi takip ederek, stopaj oranlarındaki değişikliklere hazırlıklı olun.
- Profesyonel Destek Alın: Vergi danışmanları veya muhasebecilerden destek alarak, stopaj hesaplamalarını doğru yapabilirsiniz.
Doğru hesaplama yöntemlerini bilmek ve şirketinizin stopaj yükümlülüklerini anlamak, finansal sağlığınızı korumak ve yasal uyumu sağlamak açısından büyük önem taşıyor.
Yeni Stopaj Oranının Detayları
- Platformlar: Türkiye’de faaliyet gösteren ve Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından lisanslı e-ticaret platformları için geçerlidir.
- Hizmet Türleri: Dijital ürün satışları, abonelik hizmetleri, fiziksel ürün ticareti gibi çeşitli e-ticaret işlemleri bu kapsama dahildir. Ancak, belirli istisnalar olabilir; örneğin, bireysel satış yapan küçük ölçekli işletmeler belirli bir ciro seviyesinin altında kalmaları durumunda bu uygulamadan muaf tutulabilir.
- Ödeme Türleri: Online ödeme yöntemleriyle gerçekleştirilen tüm işlemler bu stopaj oranına tabidir. Kredi kartı, banka havalesi, dijital cüzdanlar gibi çeşitli ödeme yöntemleri bu kapsama dahildir.
Tevkifat Yapmakla Yükümlü Olanlar
Stopaj yapma yükümlülüğü bulunan taraflar şu şekilde belirlenmiştir:
- Aracı Hizmet Sağlayıcıları: Elektronik ticaret ortamında başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin gerçekleştirilmesine olanak sağlayan gerçek ve tüzel kişiler.
- Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcıları: Elektronik ticaret pazar yerlerinde veya kendi elektronik ticaret ortamlarında mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcıları.
Bu yükümlülükler kapsamında, aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, yaptıkları aracılık işlemleri üzerinden %1 oranında tevkifat yapacaklardır.
E-Ticaret Stopaj Vergisinin Geçerlilik Tarihi
9284 sayılı resmi gazeteye göre yeni stopaj oranı, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek. Bu tarihten sonra gerçekleştirilen tüm e-ticaret işlemlerinde stopaj oranı %1 olarak uygulanacaktır.
Pazaryerinden Satışı Yapılan Ürün İade Edildiğinde Stopaj Kesintisine Ne Olacak?
E-ticaret dünyasında iade işlemleri kaçınılmazdır ve stopaj kesintisi uygulamasında da bu durumun nasıl ele alınacağı önemli bir konudur. İade edilen ürünler için yapılan satış işlemi geri alındığında, daha önce kesilen stopaj vergisi de geri ödenebilir. Bu süreç, pazar yeri tarafından otomatik olarak yönetilecek ve satıcıların iade edilen satışlar için yaptıkları stopaj kesintileri iade edilecektir.
Aynı Ay İçinde Gerçekleşen İadelerde Stopaj Kesintisi Uygulanmayacak
Özellikle dikkat edilmesi gereken bir nokta, ürün iadesinin gerçekleştiği zaman dilimidir. Eğer satışı yapılan ürünün iade işlemi, satışın gerçekleştiği aynı ay içinde tamamlanırsa, bu durumda stopaj kesintisi hesaplanmayacaktır. Bu uygulama, satıcıların aylık finansal raporlarında ani stopaj düşüşleri yaşamamalarını sağlar ve nakit akışlarını daha istikrarlı tutar.
Takip Eden Ayda Gerçekleşen İadelerde Stopaj Kesintisi Geçerli Olacak
Ancak, iade işlemi satışın gerçekleştiği ayı takiben sonraki aylarda yapılırsa, bu durumda stopaj kesintisi uygulanacaktır. Yani, ürün iade edildikten sonra bir sonraki ay içerisinde iade işlemi tamamlanırsa, ilgili satış için yapılan stopaj kesintisi geçerli olacak ve iade edilen miktar üzerinden tekrar stopaj hesaplanacaktır. Bu uygulama, vergi otoritelerinin kayıtları daha net tutmasını sağlar ve vergi yükümlülüklerinin doğru bir şekilde yerine getirilmesine katkıda bulunur.
Pazar Yerlerinin Rolü ve Otomatik Yönetim
Pazar yerleri, bu süreçleri otomatik olarak yöneterek satıcıların iş yükünü azaltacak şekilde tasarlanmıştır. Satış ve iade işlemlerinin zamanlamasına bağlı olarak stopaj kesintilerini doğru bir şekilde hesaplayıp devlete aktaracak olan pazar yerleri, satıcıların vergi süreçlerini manuel olarak takip etmelerini gereksiz hale getirir. Bu sayede, satıcılar işlerine odaklanabilirken, vergi uyumluluğu konusunda da güvence altında olurlar.
E-ticaret platformlarının sunduğu otomatik yönetim sistemleri sayesinde, iadelerin zamanlamasına bağlı olarak stopaj kesintilerinin doğru bir şekilde uygulanması sağlanacak ve tüm taraflar için adil ve şeffaf bir vergi ortamı oluşturulacaktır.
e-Ticarete Stopaj Uygulamasından Kimler Muaf?
Yeni e-ticaret stopaj uygulaması, geniş bir satıcı kitlesini kapsasa da, belirli kriterlere uyan bazı işletmeler bu uygulamadan muaf tutulmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) yayımladığı Tebliğ Taslağı’na (GVTEBLIG329) göre, aşağıdaki gruplar e-ticaret stopaj uygulamasından muafiyet kazanabilir:
Küçük Ölçekli İşletmeler
- Satış Hacmi Eşiği: Aylık belirli bir satış hacminin altında kalan şahıs şirketleri ve küçük ölçekli limited şirketler, stopaj uygulamasından muaf tutulmaktadır. Bu eşik, tebliğde belirtilen tutar üzerinden hesaplanmakta olup, işletmelerin vergi yükümlülüklerini hafifletmeyi amaçlamaktadır.
- Yıllık Ciro Limiti: Yıllık cirosu belirli bir miktarın altında kalan işletmeler, stopaj kesintisinden muaf olabilirler. Bu limit, küçük işletmelerin vergi yükümlülüklerini daha sürdürülebilir hale getirmek için belirlenmiştir.
Belirli Sektörlerde Faaliyet Gösteren Satıcılar
- Özel İzin Gerektiren Sektörler: Sağlık, eğitim, kamu hizmetleri gibi özel izin gerektiren sektörlerde faaliyet gösteren satıcılar, stopaj uygulamasından muaf tutulabilirler. Bu istisna, bu sektörlerdeki işletmelerin vergi yükümlülüklerini azaltarak, hizmetlerini daha verimli sunmalarını desteklemektedir.
- Gıda ve Temel İhtiyaç Ürünleri: Gıda, temel ihtiyaç maddeleri gibi belirli ürün kategorilerinde satış yapan işletmeler de stopaj kesintisinden muaf olabilirler. Bu uygulama, temel ihtiyaçlara yönelik satışların daha ekonomik olmasını sağlamayı hedeflemektedir.
Yeni Kurulan Girişimler ve Startuplar
- İlk Yıl Muafiyeti: Yeni kurulan e-ticaret girişimleri, kuruluş yılının ilk ayında stopaj kesintisinden muaf tutulabilirler. Bu muafiyet, yeni işletmelerin finansal açıdan daha rahat bir başlangıç yapmalarına olanak tanır.
- İlk Beş Yıl Destek: Bazı durumlarda, belirli bir süre boyunca (örneğin ilk beş yıl) stopaj kesintisinden muaf tutulacak yeni girişimler ve startup’lar olabilir. Bu süre zarfında işletmeler, büyümelerini destekleyen vergi avantajlarından faydalanabilirler.
İthalat ve İhracat Yapan Satıcılar
- Serbest Bölgeler ve Gümrük İstisnaları: Serbest bölgelerde faaliyet gösteren veya ihracat yapan satıcılar, belirli koşullar altında stopaj uygulamasından muaf tutulabilirler. Bu istisna, uluslararası ticareti teşvik etmeyi ve ihracat yapan işletmelerin rekabet gücünü artırmayı amaçlamaktadır.
- İthalat Yapan Satıcılar: Belirli ithalat işlemlerinde bulunan satıcılar da stopaj kesintisinden muaf olabilirler. Bu durum, ithalat süreçlerini kolaylaştırmak ve maliyetleri düşürmek için sağlanmaktadır.
Diğer İstisnalar
- Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar: Dernekler, vakıflar gibi kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, e-ticaret üzerinden gerçekleştirdikleri satışlarda stopaj kesintisinden muaf tutulabilirler. Bu istisna, kâr amacı gütmeyen kuruluşların faaliyetlerini sürdürülebilir kılmak adına sağlanmaktadır.
- Özel Vergi İstisnaları: Vergi mevzuatında belirtilen özel durumlar ve istisnalar kapsamında, bazı işletmeler e-ticaret stopaj uygulamasından muaf tutulabilirler. Bu istisnalar, işletmelerin özel koşullara göre değerlendirilmesini ve adil bir vergi uygulaması sağlanmasını hedeflemektedir.
E-ticaret stopaj uygulaması, geniş bir satıcı kitlesini kapsasa da, küçük ölçekli işletmelerden belirli sektörlerde faaliyet gösteren satıcılara kadar çeşitli muafiyet kriterleri bulunmaktadır. Bu muafiyetler, vergi adaletini sağlamak ve küçük işletmelerin aşırı vergi yükünden korunmasını hedeflemektedir. İşletmelerin, kendi durumlarına uygun muafiyet kriterlerini değerlendirmeleri ve gerekirse profesyonel danışmanlık hizmetlerinden yararlanmaları, yasal uyumu sağlamak ve finansal yükümlülüklerini doğru yönetmek açısından büyük önem taşımaktadır.
Yukarıdaki bilgiler, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yayınladığı Tebliğ Taslağı (No: 329) doğrultusunda hazırlanmıştır. Güncel mevzuat ve detaylar için ilgili resmi kaynaklara başvurmanız önerilir.
Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan Gelir Vergisi Genel Tebliğ (Seri No: 329)