Hazine ve Maliye Bakanlığı, Nisan 2024 döneminde restoan ve kafe olarak faaliyet gösteren işletmelerde KDV düzenlemesine gitti. Kafe ve restoranlarda KDV istismarının önüne geçilmesi nedeniyle %1 olarak uygulanan gıda ve içecek satışlarındaki KDV oranının da %10 olarak uygulanması kararlaştırıldı. 27 Nisan 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararla birlikte, restoran, pastane ve kafe gibi işletmelerde %10 KDV ile satılması gereken ürünlerin de %1 KDV istisnası kapsamında gösterilerek vergi kaçağının önüne geçilmesi hedefleniyor. Böylece, ilgili kanunlarla tanımlanan restoran, kafeterya, pastane, çay bahçesi, kıraathane, çay ocağı, paketli yemek servisi yapan işletmelerde KDV farklılığı ortadan kaldırılarak tüm satışlarda KDV’nin %10 üzerinden hesaplanması sağlandı. 
%1 KDV Grubunda Yer Alan Ürünler Neler?
2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile temel gıda ürünlerinde KDV oranları için %1 uygulaması başlatılmıştı. Bu düzenleme kapsamında, restoran, kafe, pastane, çay bahçesi vb. kanunla belirtilen işletmelerde temel gıda ürünleri de %1 KDV ile satılıyordu. %1 KDV’li ürün grupları şöyle:
- Canlı küçük ve büyükbaş hayvanlar, kümes ve av hayvanları;
- Balıklar ve diğer deniz ürünleri;
- Süt, krema, tereyağı, peynir; kuş ve kümes hayvanlarının yumurtaları, bal;
- Patates, domates, soğan ve diğer sebzeler, baklagiller;
- Meyveler;
- Kahve, çay ve benzerleri;
- Buğday, çavdar, arpa, yulaf, mısır, pirinç ve benzeri hububatlar;
- Buğday ve hububat unları, irmikler, patates unu, malt, nişasta;
- İnsan gıdası olarak kullanılmaya elverişli yağlar;
- Et, sakatat vb. üretilmiş sosisler ve bunlardan yapılan ürünleri;
- Şeker ve şeker mamülleri;
- Kakao, çikolata ve bunların mamülleri;
- Makarna, ekmek, pasta, kek, bisküvi, baklava, kadayıf, kurabiye ve diğer tatlılar;
- Turşu ve konserveler, reçeller, jöleler, mermelatlar;
- Mayalar, kabartma tozları; soslar, çorbalar, et suları, dondurma vb.;
- Tabi ve mineral sular;
- Sofra tuzu ve diğer tuzlar.
%10 KDV Uygulaması Gereken İşletmeler Hangileri?
Yukarıda sıralanan ürünler dışındaki yemek hizmetlerini, yani kendi ürettiği ürünler ile dışarıdan alıp müşterilerine satışını yaptığı ürünlerde %10 KDV uygulaması gereken işletmeler ilgili kanunda şöyle sıralanıyor:
“Gazino, açık hava gazinosu, bar, dans salonu, diskotek, pavyon, taverna, birahane, kokteyl salonu ve benzeri yerler hariç olmak üzere kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler, lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde verilen hizmetler (bu yerlerde verilen hizmetlerin alkollü içeceklere isabet eden kısmı hariç),”
Restoran ve Kafelerde KDV İstismarı Ne Demek?
27 Nisan 2024 tarihli “Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” öncesinde temel gıda ürünlerine uygulanan %1’lik KDV düzenlemesi, restoran, kafe ve pastane olarak hizmet veren işletmelerde geçerliydi. Fakat bu uygulama KDV istismarının yaşanmasına yol açınca Hazine ve Maliye Bakanlığı harekete geçti. Peki KDV istismarı nedir? KDV istismarı ne anlama geliyor? Vergi istismarı olarak ekonomi ve maliye literatüründe yer alan bu uygulamalar, kanunlarca suç teşkil eden ve tespit edilmesi durumunda cezai işlem uygulanan bir vergi yolsuzluğudur.
Kafe ve restoranlarda, müşterilerden şikayet sayısı artan, bir kısmı sosyal medyaya da yansıyan KDV istismarının detaylarını açıklayalım. Restoran, pastane ve kafelerde %1 KDV dışında kalan gıda ürünlerinde KDV oranı %10 olarak uygulanması gerekiyor. Bu bağlamda, bu işletmelerin kendi imal ederek müşteri sundukları ya da dışardan aldıkları gıda ürünlerinin %10 KDV uygulanarak satışı yapılabiliyor. Fakat işletmeler, %10 KDV grubunda olan bu ürünleri de %1 KDV’li gruptan göstererek kamunın ciddi tutarlarda vergi geliri kaybı yaşamasına neden oluyor. Örneğin, bir pastanede üretilen pasta, börek vb. ürünler ya da restoranların menüsünde yer alan yemek türlerinin %10 ile satılması gerekirken işletmeler bu satışlarını %1 KDV grubundaki ürünler gibi gösteriyordu. Aradaki %9’luk KDV tutarı, devletin vergi gelirlerine yazılmıyor ve kamuda gelir kaybına neden oluyor.