Her geçen gün dijitalleşen dünyamızda geliştirilen teknolojiler, hayatın birçok alanında yenilikleri ve yeni tanımlamaları gündeme getiriyor. İnternet ve bilgisayar teknolojilerinin finans alanında sunduğu son yeniliklerin başında ise Açık Bankacılık, küresel tanımıyla Open Banking kavramı geliyor. Peki, Açık Bankacılık nedir? Bankacılık alanında ve finans dünyasında çığır açan Açık Bankacılık, bir yenilik olmaktan da öteye geçerek kullanıcı deneyiminde yeni bir dönemin kapısını açıyor. Bankaların müşterileri olan bireylerin ve firmaların, finansal işlemlere erişimini ve bu verileri işlemesini kolaylaştıran Açık Bankacılık, banka ile müşterileri arasında köprü görevi üstlenen finteklerin sunduğu hizmetleri çeşitlendirmesine destek oluyor. Açık Bankacılık, finans ve bankacılık ürünlerinin kişiselleştirilmesi adına finansal teknolojiler geliştiren fintek şirketleri için önemli fırsatları da beraberinde getiriyor.
Açık Bankacılık Nedir?
Dünyada ilk kez 1990’ların ortalarında İngiltere’de ortaya çıkan Açık Bankacılık, her geçen yıl yeni nitelikler kazanmaya devam ediyor. İngilizce ifadesiyle ‘Open Banking nedir?’ sorusunu, bankalar değil; bankacılık işlemlerinin ön plana çıkmasını sağlayan teknolojiler olarak yanıtlayabiliriz. Açık Bankacılık, bilgisayar teknolojileri ve yazılımlar yardımıyla bireyler ya da firmaların farklı bankalardaki işlemlerini tek bir ekran üzerinden takip edebilmesini, bu veriler üzerinden işlem yapılabilmesini sağlayan ürünler sunuyor. İnternet bankacılığı ve mobil bankacılığı bir adım öteye taşıyan Açık Bankacılık uygulamaları, kullanıcıların farklı bankalardaki işlemler için her bir bankayı ayrı ayrı ziyaret etmek yerine; bu işlemleri tek bir panelden görebilmesini, bu işlemleri analiz ederek işleyebilmesini ve raporlamasını olanaklı kılıyor. Ayrıca, işletmelerin yönetiminde önemli bir role sahip olan muhasebe, finans, pazarlama, üretim, insan kaynakları gibi departmanlarda ortak kullanılan ERP (Kurumsal Kaynak Yönetimi) yazılımları ile entegrasyonu sayesinde yönetim sürecine katkı sağlıyor.
Bankalar ile müşterileri arasında üçüncü parti olarak finteklerin de dahil olmasını sağlayan Açık Bankacılık sistemi, uygulama programlama arayüzü olarak nitelendirilen API’ler vasıtasıyla çalışıyor. Bir başka deyişle, bankaların sistemlerindeki verilerin API’ler vasıtasıyla bir başka uygulamaya güvenle taşınması amacıyla geliştirilen yazılımlar Açık Bankacılık sistemini temelini oluşturuyor. Çalışma prensibi nedeniyle Open Banking kavramı, API Bankacılığı olarak da karşımıza çıkabiliyor.
Açık Bankacılık Kavramının Tarihi ve Geleceği
1994 yılında İngiltere’de ilk kez dünya sahnesine çıkan Açık Bankacılık işlemleri, 2007 yılında Avrupa Birliği’nin kabul ettiği ve 2009’da yürürlüğe giren PSD (Ödeme Sistemleri Direktifi) ile Avrupa Birliği ülkelerinin genelinde yürürlüğe girdi. İşlevselliği ve tüm paydaşlarının gösterdiği ilginin ardından Açık Bankacılık uygulamalarının kapsamı ve nitelikleri 2015 yılında PSD2 ile biraz daha genişletildi.
Türkiye’nin Açık Bankacılık kavramı ile tanışması ise 2013 yılında gerçekleşti. Bu dönemde yürürlüğe giren ‘6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun’ Türkiye’de Açık Bankacılık için ilk adımların atılmasını sağladı. Ardından 2019 ve 2020 yıllarında mevzuatta yapılan son düzenlemelerin ardından temmuz 2020’den itibaren fintekler Açık Bankacılık uygulamalarıyla piyasada faaliyetlerine başladı.
Dünya genelinde Açık Bankacılık kavramının günümüz itibarıyla geldiği noktaya bakıldığında; farklı bankalardaki hareketlerin tek bir ekran üzerinden takip edilmesinin yanı sıra neredeyse tüm bankacılık işlemleri Açık Bankacılık uygulamaları üzerinden yapılabiliyor. Bankalarda hesap açılabilmesi veya kapatılabilmesi, bankalar arası transferlerin yapılabilmesi ve buna benzer birçok bankacılık işlemini tek bir uygulama üzerinden gerçekleştirilebiiyor.
Türkiye’de Açık Bankacılık teknolojilerini başarıyla sunan Param, bireysel ve ticari banka müşterilerinin farklı bankalardaki işlemlerini tek bir ekrandan takip edebilmesini sağlıyor. ERP uygulamalarıyla da entegre edebileceğiniz Param Açık Bankacılık uygulaması sayesinde finansal işlemlerinizin kontrolünü ve analizini sağlayarak oluşturacağınız raporlarla yönetimsel süreçlerinizi daha etkin bir hale getirebilirsiniz.