İnsanlık tarihi boyunca, toplumsal gelişime yön veren tüm değişimler icatlar, buluşlar ve yeniliklerle gerçekleşti. Yaklaşık 1 asırdır buluşların yenilerin neredeyse tamamı teknoloji alanında yaşanıyor. Hatta son çeyrek asırdır bu değişimleri bilgisayar, internet ve mobil teknolojilere indirgeyebiliriz.
Günümüzde en fazla konuşulan yeniliklerin başında yapay zekâ ve robot teknolojileri geliyor. Robotlar insanların hayatına ne zaman dahil olacak sorusu pek de yeni sayılmaz ancak bu sorunun elle tutulur versiyonu olan yapay zekâ teknolojileri artık kendini iyiden iyiye hissettiriyor.
Yapay zekâ (YZ), son yıllarda hızla gelişen ve birçok sektörü dönüştüren bir teknoloji. Bu değişim beraberinde bazı mesleklerin ortadan kalkmasına, bazılarının ise evrimleşmesine neden oluyor. Peki, yapay zeka hangi meslekleri tehdit ediyor? Bu sorunun cevabı karmaşık ve net değil.
Bardağın dolu tarafına bakmak gerekirse: YZ, birçok yeni meslek dalının da ortaya çıkmasına öncülük ediyor. Bu nedenle, YZ’nin elimizden mesleklerimizi alacağından ziyade, yeni fırsatlar ve ufuklar açacağına odaklanmak daha doğru olacaktır.
Yapay Zekânın En Çok Etkileyeceği Meslek Grupları
Peki o zaman şimdi gelin o meşhur soruya yanıt arayalım: Yapay zekâ, yakın gelecekte hangi meslekleri ortadan kaldıracak?
Bu soruya yapılan araştırmalardan ön plana çıkan birkaç meslek grubunu saymadan önce hatırlamamız gereken bir husus var. Yapay zekâyı ya da herhangi bir teknolojinin elimizden alacaklarını değil de bize sundukları yeni fırsatları, açılacak kapıları görmeye başlamak gerekiyor. Yapay zekâ, makine öğrenimi, iOT, sanal gerçeklik, blockchain gibi yenilikler bir takım mesleklerin yerini alabilir ancak bir o kadarını da doğuracağı gerçeğinin farkına varmamız gerekiyor.
Yakın gelecekte yapay zekânın üstelenebileceği ve insan faktörünü devre dışı bırakması güçlü bir olasılık olan 5 iş kolu ve meslekler:
1. Telefonla Pazarlama Personeli:
- Neden: Yapay zekâ öncesinde de iletişim kanallarının farklılaşması nedeniyle azalan telefonla pazarlama personelleri, yakın gelecekte ender rastlanan meslek gruplarından biri olmaya aday.
- Yapay Zekâ Alternatifi: Yapay zekânın üstün analiz ve karar verebilme yetenekleri ile donatılan chatbot gibi ürünler, müşteri verilerini analiz edebilir ve ilgi alanlarına göre özelleştirilmiş satış sunumları yapabilir.
2. Muhasebecilik:
- Neden: Muhasebe alanında sürekli tekrarlanan ve yönetilen bir yığın iş artık online kanallardan saniyeler içerisinde gerçekleştirilebiliyor. Vergi, bankacılık ve finansal alanların da dijitalleşmesi de artık muhasebe süreçlerinin dijital dünyadan yürütülmesini kolaylaştırıyor.
- Yapay Zekâ Alternatifi: Defter tutma ve muhasebecilik mesleğinin yerini yapay zeka teknolojilerinin alması kaçınılmaz. Yapay zekâ sistemleri, faturalama, finansal raporlama, vergi beyannamesi gibi işlemleri otomatikleştirerek muhasebecilerin iş yükünü hafifletebilir ve hata payını minimize edebilir.
3. Sekreterlik:
- Neden: Yoğun süreçleri yöneten bireyler ve kurumların en büyük destekçisi olan sekreterya hizmetinin yerini dijital asistanlar kolayca doldurabiliyor. Takvim takibi, hatırlatmalar, iletişimlerin yönetimi, arşiv hizmetleri tam da yapay zekanın uzmanlık alanlarını oluşturuyor.
- Yapay Zekâ Alternatifi: Sekreterya hizmeti dijital asistana evrilmeye başlamışken bu meslek kolu da yok olmaya doğru gidiyor. Yapay zekâ destekli sanal sekreterler, e-posta yönetimi, randevu planlama, seyahat organizasyonu gibi birçok görevi yerine getirebilir ve sekreterlerin iş yükünü önemli ölçüde azaltabilir.
4. Perakende Satış Elemanları:
- Neden: E-ticaretin yaygınlaşmasının yanı sıra fiziki satış alanlarında görev alabilen kiosk benzeri dijital çözümler satış elemanlarının yerini almaya başladı bile. Ürün ve hizmetlerin sunumunda insan faktörü bir süre daha işlevselliğini sürdürse de yapay zeka destekli çözümlerin gelişmesiyle perakende satış elemanlarının görev sahaları giderek azalacak gibi duruyor.
- Yapay Zekâ Alternatifi: Yapay zekâ destekli ürün önerileri sunan sanal satış asistanları, müşterilerin aradıklarını kolayca bulmalarına yardımcı olabilir ve satışları artırmaya katkıda bulunabilir.
5. Pazar Araştırma Analistleri:
- Neden: Şirketlerin pazarlama birimlerinde kritik rollere sahip pazar araştırma uzmanlarının analizleri yapay zekanın üstün veri işleme kabiliyeti ile yer değiştiriyor.
- Yapay Zekâ Alternatifi: Mevcut müşteri alışkanlıklarını ve davranışlarını analiz edebilen yapay zeka çözümleri sürekli öğrenme yeteneğiyle hızlı adaptasyon imkanları sunabiliyor. Bu sayede işletmeler stratejik kararlar almak için gerçek zamanlı bilgilere erişebiliyor.
Unutulmamalıdır ki: YZ’nin şu an için yaratıcı düşünme, problem çözme, insan ilişkileri kurma ve empati gibi alanlarda insan zekasını aşamadığı da bir gerçektir.
Yapay zekâ, iş dünyasını dönüştürmeye devam edecek olsa da, yeni fırsatlar da sunacaktır. Bu değişime hazır olmak ve gelecekteki işgücünde yer almak için eğitim ve becerilerimizi sürekli geliştirmemiz gerekmektedir.